Rách dây chằng chéo trước đầu gối (ACL)

Các triệu chứng của rách dây chằng chéo trước đầu gối là gì?

Các triệu chứng điển hình bao gồm:

• Âm thanh lạo xạo khi dây chằng đầu gối bị rách
• Đau ngay sau khi gặp chấn thương
• Đau khi đứng hoặc tạo áp lực lên chân bị chấn thương
• Khó cử động đầu gối hoặc giảm phạm vi cử động đầu gối
• Cảm thấy mất vững, hoặc khớp đầu gối lỏng lẻo, đầu gối không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày
• Sưng đầu gối bị ảnh hưởng trong vòng 24 giờ
• Khó đi lại hoặc đi khập khiễng trong khi đi lại

Nguyên nhân gây rách dây chằng chéo trước đầu gối là gì?

Rách dây chằng chéo trước đầu gối thường xảy ra trong khi tập thể thao và các hoạt động thể dục liên quan đến:

• Dừng đột ngột
• Chậm lại đột ngột
• Chuyển hướng đột ngột
• Xoay người với bàn chân trụ vững
• Đáp xuống sai tư thế khi nhảy
• Duỗi quá mạnh khớp gối
• Đánh trực tiếp vào đầu gối hoặc va chạm

Những yếu tố nào gây nguy cơ rách dây chằng chéo trước đầu gối?

Nguy cơ bị rách dây chằng chéo trước đầu gối cao hơn nếu bạn:

• Là phụ nữ.
• Có tình trạng thể chất kém.
• Chơi thể thao liên quan đến các động tác di chuyển – dừng di chuyển liên tục, xoay người hoặc chuyển hướng đột ngột, vì những cử động này làm cho đầu gối vặn hoặc xoay. Ví dụ cho các môn thể thao này bao gồm bóng đá, bóng rổ, bóng lưới, tennis và thể dục dụng cụ.
• Sử dụng các thiết bị thể thao không được bảo dưỡng tốt hoặc không phù hợp.
• Mang giày không vừa vặn.

Các biến chứng và bệnh liên quan của rách dây chằng chéo trước đầu gối là gì?

Nếu bạn bị rách dây chằng chéo trước đầu gối, bạn có nguy cơ cao hơn đáng kể mắc bệnh viêm khớp gối.

Nguy cơ cao này vẫn còn dù chấn thương rách đã được giải quyết bằng phẫu thuật. Các chuyên gia tin rằng phản ứng viêm của đầu gối với bản thân chấn thương góp phần vào viêm khớp.

Khoảng 1 trong 2 người đã từng bị rách dây chằng chéo trước sẽ bị khởi phát viêm khớp trong vòng 10 – 15 năm. Vì chấn thương dây chằng chéo trước thường gặp ở những người trẻ và vận động viên, điều này có thể nghĩa là khởi phát viêm khớp có thể xảy ra sớm trong cuộc đời họ.

Làm thế nào để phòng tránh rách dây chằng chéo trước đầu gối?

Bạn có thể giảm nguy cơ rách dây chằng chéo trước đầu gối bằng cách tăng cường sức mạnh cơ chân và luyện tập sự cân đối.

Tăng cường sức mạnh cơ chân sẽ giúp bảo vệ đầu gối. Các bài tập như ngồi xổm và chùng chân giúp tăng cường sức mạnh tổng thể, và các bài tập nhắm vào gân khoeo có thể đặc biệt giúp ích.

Khi bạn luyện tập sự cân đối, sức mạnh vùng cơ cốt lõi và sự cân đối được tăng cường giúp bạn vững vàng hơn và giảm khả năng chấn thương đầu gối. Luyện tập sự cân đối nghĩa là:

• Đáp xuống đều trên cả hai bàn chân
• Gập đầu gối khi đáp xuống
• Cơ thể và bàn chân thẳng hàng khi đáp xuống
• Giữ độ rộng vai đầu gối cách nhau khi đáp xuống

Rách dây chằng chéo trước đầu gối được chẩn đoán như thế nào?

Để khẳng định rách dây chằng chéo trước đầu gối, bác sĩ có thể thực hiện hoặc khuyến cáo các xét nghiệm sau đây:

• Khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ khám đầu gối và yêu cầu bạn cử động đầu gối theo các hướng khác nhau để quan sát chức năng đầu gối.
• Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh. Bác sĩ có thể khuyến cáo các xét nghiệm như X-quang, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc siêu âm.
• Phẫu thuật nội soi khớp. Bác sĩ có thể khuyến cáo phẫu thuật nội soi khớp trong một số ca bệnh. Trong phẫu thuật nội soi khớp, bác sĩ sẽ rạch những đường rất nhỏ và đưa một camera nhỏ để xem loại và mức độ chấn thương và điều trị chấn thương.

Rách dây chằng chéo trước đầu gối được điều trị như thế nào?

Tùy thuộc vào mức độ chấn thương, độ tuổi và mức độ hoạt động, chấn thương có thể được điều trị bằng phương pháp điều trị không phẫu thuật hoặc phẫu thuật.

Điều trị không phẫu thuật

Điều trị không phẫu thuật cho rách dây chằng chéo trước đầu gối bao gồm:

• Nghỉ ngơi và tránh vận động để giảm đau và sưng ở đầu gối
• Vật lý trị liệu để:
  • Phục hồi chức năng đầu gối và phạm vi cử động
  • Tăng cường sức mạnh cơ chân xung quanh
  • Tăng cường độ ổn định của đầu gối

Phẫu thuật tạo hình dây chằng chéo trước

Bạn có thể cần phẫu thuật nếu chấn thương đầu gối nặng. Bác sĩ có thể khuyến cáo nội soi khớp gối, còn gọi là phẫu thuật tạo hình dây chằng chéo trước. Đó là thủ thuật xâm lấn tối thiểu để cắt bỏ dây chằng bị rách và thay thế bằng một mẩu gân từ một phần khác ở đầu gối hoặc từ một người hiến.

Rách dây chằng chéo trước đầu gối có thể ảnh hưởng đáng kể đến mức độ hoạt động và khả năng trong thể thao. Nếu bạn nghi ngờ bị rách dây chằng chéo trước đầu gối, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp để tìm phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn.

Tùy thuộc vào mức độ chấn thương, độ tuổi và mức độ hoạt động, chấn thương có thể được điều trị bằng phương pháp điều trị không phẫu thuật hoặc phẫu thuật.